Dark patterns, nowy marketplace & optymizm konsumentów - eCommerce news no. 76

Co wydarzyło się w branży eCommerce w ostatnim czasie? Najświeższe informacje dotyczące polskiego i zagranicznego handlu online znajdziesz, jak zawsze co dwa tygodnie, na łamach Advoxowej Prasówki. W tym wydaniu przeczytasz o: zwalczaniu nieuczciwych praktyk w sklepach internetowych, debiucie marketplace’u sieci Kaufland w Polsce oraz wnioskach z globalnego badania dotyczącego zachowań konsumenckich. Nie przegap żadnej z nowości - przeczytaj 76. edycję Prasówki teraz!

Dark patterns - manipulacyjne praktyki czy branżowy standard?

Międzynarodowa Sieć Ochrony Konsumentów (International Consumer Protection and Enforcement Network, ICPEN), we współpracy z krajowymi instytucjami prokonsumenckimi, w tym polskim Urzędem Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKIK), przeanalizowała branżę eCommerce pod kątem wykorzystania tzw. dark patterns w sklepach internetowych. Wyniki okazały się alarmujące.

Spośród 642 e-sklepów aż 75,7% wykorzystało co najmniej jeden dark pattern, a w przypadku 68% wykorzystywano dwa lub więcej.

Mianem "dark patterns" określa się zbiór praktyk, często zawierających elementy manipulacji, mających na celu skłonienie klientów do podjęcia określonej decyzji. Najczęstszą techniką jest stosowanie preselekcji, która może obejmować automatyczne wybieranie najdroższej opcji przez system lub dodawanie adnotacji "najczęściej wybierany produkt" na karcie. Takie działania sugerują słuszność zakupu konkretnego artykułu, często wprowadzając klientów w błąd. Do dark patterns można również zaliczyć:

• trudności w anulowaniu transakcji bądź usunięcia produktu z koszyka,
• tworzenie poczucia niedostępności poprzez wprowadzanie fałszywego odliczania czasu lub sugerowanie niewielkiej dostępności produktów,
• uwypuklenie konkretnych informacji na stronie, np. oznaczenie guzika z droższą ofertą ciemniejszym kolorem.

Stosowanie dark patterns nie tylko narusza zaufanie konsumentów, ale jest także działaniem niezgodnym z prawem. Wykrycie ich stosowania przez UOKIK grozi nałożeniem kary, najczęściej w postaci grzywny. Niedawno za manipulacyjne praktyki został ukarany gigant Amazon (kara w wysokości 31 mln złotych), a wszystko wskazuje na to, że wykrywanie dark patterns będzie jeszcze skuteczniejsze. UOKIK ogłosił, że pracuje nad narzędziem AI, które będzie skanować strony internetowe pod kątem takich praktyk.

Czy Kaufland Marketplace odniesie sukces także w Polsce?

Marketplace sieci Kaufland zdobywa rekordową popularność w rodzimych Niemczech. Marka zaliczyła również udany debiut w Czechach i na Słowacji, a to dopiero początek. Sieć podjęła decyzję o wejściu na rynek polski i austriacki. Czy ten ruch również okaże się sukcesem?

Kaufland Marketplace rozpocznie działalność w Polsce już 7 sierpnia 2024 roku. Do tej pory platforma cieszy się dużym zainteresowaniem ze strony sprzedawców - zarejestrowało się na niej już ponad 2000 przedsiębiorców, oferujących produkty w ponad 6400 kategoriach. Platforma przyciąga atrakcyjnymi warunkami wejścia. Przedsiębiorcy mogą korzystać ze sprzedaży bez prowizji przez pierwsze trzy miesiące oraz otrzymać bonus na start w wysokości 1200 euro do wykorzystania na reklamy swojego asortymentu.

Niski próg wejścia i możliwość łatwej dywersyfikacji dochodów to nie jedyne korzyści, które zachęcają do sprzedaży na platformie. Kaufland oferuje także doskonałe warunki do rozwoju międzynarodowej sprzedaży na 5 rynkach, na których działa, łącznie dając dostęp do ponad 52 milionów klientów. Ponadto, sprzedawcy mogą korzystać z takich udogodnień jak: bezpłatne tłumaczenie informacji o produktach, przetwarzanie płatności w lokalnej walucie oraz wielokanałowe rozwiązania marketingowe. Wprowadzona zostanie również usługa fulfilmentowa, w ramach której Kaufland przejmuje obowiązki związane z pakowaniem i wysyłką zamówień bezpośrednio do klienta, a także zapewnieniem odpowiedniej obsługi posprzedażowej.

Czy konsumenci będą równie chętnie korzystać z platformy? Tego dowiemy się za kilka miesięcy, jednak z pewnością warto śledzić poczynania firmy na polskim rynku marketplace.

Cena najważniejszym czynnikiem wpływającym na optymizm konsumentów. Badanie Strategy&

Jaki jest polski konsument? Firma Strategy& (należąca do Grupy PWC) postanowiła znaleźć odpowiedź na to pytanie, opracowując raport pt.: „Optymizm tylko tam, gdzie niska cena. Postawy i zachowania zakupowe polskich konsumentów”. To opracowanie stanowi część globalnego badania analizującego zachowania kupujących na całym świecie.

Do najważniejszych wniosków z badania należą:

• Otwartość na nowe technologie - 59% Polaków robi zakupy za pomocą urządzeń mobilnych przynajmniej raz w miesiącu. Co więcej, 51% klientów chciałoby, aby sztuczna inteligencja pomagała im pozyskiwać i analizować informacje o produktach.
• Praktyczne podejście do wydatków - 47% konsumentów dokonujących zakupów online zwraca uwagę na promocje i obniżki cen, co czyni efektywną politykę promocyjną najbardziej cenionym elementem oferty. Największą obawą większości (66%) pozostaje inflacja.
• Świadomość ekologiczna - 83% polskich konsumentów jest świadomych zmian klimatycznych w swoim codziennym życiu, jednak tylko 16% z nich uznaje ochronę klimatu za istotny czynnik przy dokonywaniu zakupów online.

Co natomiast wyróżnia Polaków na tle konsumentów z innych państw? Dla mieszkańców Polski najważniejszym aspektem pozostaje czynnik finansowy. Nie oznacza to jednak, że są oni zamknięci na nowości. Polska wyróżnia się otwartością na nowe modele sprzedaży online, takie jak subskrypcje. Wpływa na to szereg czynników, zarówno kulturowych, jak i ekonomicznych, w tym dojrzałość rynku oraz poziom rozwoju infrastruktury płatniczej.

Zacikawiony? Przeczytaj więcej:

UOKIK na tropie dark patterns w eCommerce
Kaufland otwiera marketplace w Polsce
Badanie pt.: “Optymizm tylko tam, gdzie niska cena. Postawy i zachowania zakupowe polskich konsumentów”